Czy weganizm jest zdrowy? Poważnie różni się od wegetarianizmu
Weganizm a wegetarianizm, która z tych diet jest dla Ciebie? Sprawdź, jakie są rodzaje diet roślinnych oraz różnice między nimi. Diety odrzucające produkty odzwierzęce zyskują na popularności. Coraz bardziej leży nam na sercu dobro zwierząt, ale zauważamy także ekonomiczne, środowiskowe oraz zdrowotne zalety weganizmu i wegetarianizmu. Mimo że nie brakuje krytykantów tych diet, coraz więcej osób je przyjmuje w pakiecie z całą ideologią.
Weganizm a wegetarianizm - są to diety, które przyjmowane są świadomie, z pobudek czysto ideologicznych, a nie prozdrowotnych. Głównym nurtem jest wegetarianizm, a weganizm jednym z jego rodzajów.
Dieta ta polega na zaprzestaniu spożywania różnych produktów pochodzenia zwierzęcego lub wyeliminowaniu ich całkowicie z własnej diety. W zależności od rodzaju wegetarianizmu mogą to być: mięso, ryby i owoce morza, smalec i żelatyna, a także nabiał, czy miód. Ludzie odżywiają się wegetariańsko ze względu na wyznawaną religię bądź z powodów etycznych, ponieważ leży im na sercu zdrowie i życie zwierząt hodowanych, które są chowane tylko w celu późniejszej konsumpcji.
Wegetarianizm przynosi również ulgę jakże obciążonemu środowisku naturalnemu, ponieważ masowa hodowla zwierząt przysparza środowisku więcej szkód, aniżeli uprawa roślin. Takie organizacje jak ONZ, czy PETA przestrzegają, iż produkcja mięsa i nabiału istotnie przyczynia się do zanieczyszczania wód, degradacji gleb, globalnego ocieplenia, zmniejszania bioróżnorodności. Ponadto wymaga ona znacznie więcej przestrzeni, ale też większych ilości wody i energii.
Niepodważalnym dowodem na to, że wegetarianizm ma pozytywny wpływ na naszą populację i planetę, jest aspekt ekonomiczny, który potwierdza, że rezygnacja z produktów pochodzenia zwierzęcego wpływa na zmniejszenie głodu na świecie.
Weganizm a wegetarianizm - różnice
Pierwsi wegetarianie wywodzili się z subkontynentu indyjskiego (II tysiąclecie p.n.e.) oraz ze starożytnej Grecji (VI wieku p.n.e.), za których uważa się pitagorejczyków. W obu kulturach wegetarianizm był ważną częścią systemu religijno-filozoficznego. Pierwszą znaną osobą, która przyjęła wegetarianizm z wyłącznych pobudek etycznych, był Leonardo da Vinci.
Wegetarianizm posiada wiele odmian, które różnią się rodzajami spożywanych produktów i tych wyeliminowanych. Wyróżniamy np. laktowegetarianizm (dopuszcza on spożywanie mleka i jego przetworów), owowegetarianizm (dopuszcza jajka), witarianizm (odrzuca potrawy gotowane, polega na spożywaniu tylko świeżych produktów), frutarianizm (nie tylko odrzuca wszelkie produkty odzwierzęce, ale też warzywa, ponieważ ich zebranie wiąże się z uśmierceniem rośliny, dlatego dopuszcza tylko owoce w znaczeniu botanicznym i kulinarnym, do botanicznych zalicza się np. ogórki, pomidory, kabaczki i bakłażany).
Najpopularniejszym rodzajem wegetarianizmu jest weganizm, który zakłada całkowitą rezygnację z produktów zwierzęcych, ale nie tylko w diecie. Weganie również nie biorą udziału w rozrywkach, które wykorzystują zwierzęta, np. nie chodzą do zoo. Rezygnują także z odzieży i kosmetyków powstałych z surowców odzwierzęcych oraz bojkotują produkty testowane na zwierzętach.
Czy weganizm jest zdrowy?
- Ja z tymi negatywnymi opiniami spotykam się od wielu lat! Już nie wspominam o tym, że podobno w krakowskim szpitalu jest oddział psychiatryczny dla wegan i wegetarian – to usłyszałam kiedyś od wykładowcy. Ogólnie większość opinii jest negatywnych lub neutralnych, ale myślę, że przyczyną tego jest mniejszy dostęp do informacji na temat tych diet. Dawniej często na uczelniach mówiono, jak bardzo mogą szkodzić, i zapewne informacje te zostały utrwalone tak samo, jak te, że dieta wegetariańska prowadzi do niedoboru białka. Na szczęście coraz więcej lekarzy i innych specjalistów zdrowia wyraża pozytywną opinię na temat diet roślinnych. Myślę, że za kilka lat bardzo dużo się zmieni w tym zakresie - mówiła Iwona Kibil - dietetyczka, wegetarianka, autorka bloga i książki "Wege. Dieta roślinna w praktyce", w wywiadzie dla dietetycznego bloga Polityki, w ten sposób komentuje negatywne komentarze diet roślinnych.
Temat jest niezwykle kontrowersyjny. W internecie spotkamy wielu fanatyków weganizmu, jak i nieprzebierających w słowach hejterów. Zwolennicy przedstawiają środowiskowe, ekonomiczne oraz zdrowotne zalety bezmięsnych diet. Rozpisują się na temat badań odnośnie do poprawy odporności, sprawności umysłowej i fizycznej, ale także zmniejszenia zachorowań na zaburzenia układu oddechowego, pokarmowego i krążenia, otyłość, cukrzycę, alergie.
- Od kilku lat prowadzę własną praktykę i zajmuję się osobami będącymi na diecie wegańskiej lub wegetariańskiej z różnych powodów. Czasem są to powody ideologiczne, czasem zdrowotne, czasem po części obydwa. Zauważam również, że wegan i wegetarian w Polsce przybywa, jest to widoczne też w zwiększającym się asortymencie żywności gotowej ze znaczkiem „v” w sklepach. Również dietetycy poszukiwali sposobów na pogłębienie wiedzy z zakresu diet roślinnych, gdyż na studiach diety te praktycznie nie były omawiane lub były wspominane jako niedoborowe. Od kilku lat prowadzę warsztaty z bilansowania diety wegańskiej, a od tego roku są to nawet warsztaty wirtualne - dodaje Iwona Kibil.
Weganizm - wady
Źle prowadzona dieta wegańska może doprowadzić do niedoborów mineralno-witaminowych w organizmie. Dlatego warto zwrócić uwagę na spożywanie odpowiednich ilości określonych grup warzyw, zbóż i owoców.
Również nieumiejętne prowadzenie diety może spowodować nadmierne biegunki z powodu wprowadzenia dużej ilości błonnika do diety, który jednocześnie utrudnia wchłanianie ważnych minerałów. Najlepiej, żeby osoba chcąca przejść na weganizm, udała się na wizytę do dietetyka.
ZOBACZ TEZ: