Za co Wisława Szymborska dostała Nagrodę Nobla? Twórczość wybitnej poetki

Wisława Szymborska - wiersze

Wisława Szymborska - wiersze jej autorstwa zachwycają. Ta polska poetka, eseistka, krytyczka, tłumaczka oraz felietonistka, a także dama Orderu Orła Białego, zadebiutowała na łamach krakowskiego "Dziennika Polskiego" w 1945 roku wierszem "Szukam słowa". Niedługo będziemy obchodzić rocznicę urodzin poetki, które miały miejsce niedaleko Poznania w Prowencie, 2 lipca 1923 roku. Artystka żyła prawie dziewięćdziesiąt lat. Przez całe swoje życie pisała wiersze i jej praca została doceniona. Została uhonorowana Nagrodą Goethego (1991 r.) i Nagrodą Herdera (1995 r.). Jej twórczość została zebrana w 14 tomach poezji oraz 9 zbiorach.

Podliczając dorobek Szymborskiej od trzeciego, popaździernikowego tomu "Wołania do Yeti" (1957) do pośmiertnie wydanego "Wystarczy" (2012), artystka opublikowała ok. 350 utworów poetyckich, które spotykały się z uznaniem krytyków i czytelników.

Wisława szymborska "Nic dwa razy". Jej poezja jest nadal aktualna

Jeden z najpopularniejszych utworów artystki, po który sięgali kompozytorzy i piosenkarze m. in. Łucja Prus, Kora, Janusz Radek. Również inne utwory Szymborskiej, jak i sama jej postać, były inspiracją dla wielu muzyków np. Magdy Umer, czy Grzegorza Turnau'a. Na podstawie wiersza poetki powstał także film eksperymentalny "Ludzie na moście".

Nic dwa razy się nie zda­rza
i nie zda­rzy. Z tej przy­czy­ny
zro­dzi­li­śmy się bez wpra­wy
i po­mrze­my bez ru­ty­ny.

Choć­by­śmy ucznia­mi byli
naj­tęp­szy­mi w szko­le świa­ta,
nie bę­dzie­my re­pe­to­wać
żad­nej zimy ani lata.

Żaden dzień się nie po­wtó­rzy,
nie ma dwóch po­dob­nych nocy,
dwóch tych sa­mych po­ca­łun­ków,
dwóch jed­na­kich spoj­rzeń w oczy.

Wczo­raj, kie­dy two­je imię
ktoś wy­mó­wił przy mnie gło­śno,
tak mi było, jak­by róża
przez otwar­te wpa­dła okno.

Dziś, kie­dy je­ste­śmy ra­zem,
od­wró­ci­łam twarz ku ścia­nie.
Róża? Jak wy­glą­da róża?
Czy to kwiat? A może ka­mień?

Cze­mu ty się, zła go­dzi­no,
z nie­po­trzeb­nym mie­szasz lę­kiem?
Je­steś - a więc mu­sisz mi­nąć.
Mi­niesz - a więc to jest pięk­ne.

Uśmiech­nię­ci, współ­o­bję­ci
spró­bu­je­my szu­kać zgo­dy,
choć róż­ni­my się od sie­bie
jak dwie kro­ple czy­stej wody.

Wisława Szymborska - wiersz o miłości. Jakie utwory przeszły do historii?

Poetka napisała wiele wierszy o miłości jak "Buffo", "Ballada", czy "Portret kobiecy". Jednym z bardziej znanych jest "Miłość szczęśliwa", analizująca erotyczną stronę uczucia w kontekście sztuki i codzienności. Przypomnijmy sobie ten ironiczny utwór:

Mi­łość szczę­śli­wa. Czy to jest nor­mal­ne,
czy to po­waż­ne, czy to po­ży­tecz­ne -
co świat ma z dwoj­ga lu­dzi,
któ­rzy nie wi­dzą świa­ta?

Wy­wyż­sze­ni ku so­bie bez żad­nej za­słu­gi,
pierw­si lep­si z mi­lio­na, ale prze­ko­na­ni,
że tak stać się mu­sia­ło - w na­gro­dę za co?
za nic;
świa­tło pada zni­kąd -
dla­cze­go wła­śnie na tych, a nie na in­nych?
Czy to ob­ra­ża spra­wie­dli­wość? Tak.
Czy to na­ru­sza tro­skli­wie pię­trzo­ne za­sa­dy,
strą­cą ze szczy­tu mo­rał? Na­ru­sza i strą­ca.

Spójrz­cie na tych szczę­śli­wych:
gdy­by się cho­ciaż ma­sko­wa­li tro­chę,
uda­wa­li zgnę­bie­nie krze­piąc tym przy­ja­ciół!
Słu­chaj­cie, jak się śmie­ją - ob­raź­li­wie.
Ja­kim ję­zy­kiem mó­wią - zro­zu­mia­łym na po­zór.
A te ich ce­re­mo­nie, ce­re­gie­le,
wy­myśl­ne obo­wiąz­ki wzglę­dem sie­bie -
wy­glą­da to na zmo­wę za ple­ca­mi ludz­ko­ści!

Trud­no na­wet prze­wi­dzieć, do cze­go by do­szło,
gdy­by ich przy­kład dał się na­śla­do­wać.
Na co li­czyć by mo­gły re­li­gie, po­ezje,
o czym by pa­mię­ta­no, cze­go za­nie­cha­no.
kto by chciał zo­stać w krę­gu.

Mi­łość szczę­śli­wa. Czy to jest ko­niecz­ne?
Takt i roz­są­dek każą mil­czeć o niej
jako skan­da­lu z wy­so­kich sfer Życia.
Wspa­nia­le dziat­ki ro­dzą się bez jej po­mo­cy.
Prze­nig­dy nie zdo­la­ła­by za­lud­nić zie­mi,
zda­rza się prze­cież rzad­ko.

Niech lu­dzie nie zna­ją­cy mi­ło­ści szczę­śli­wej
twier­dzą, że ni­g­dzie nie ma mi­ło­ści szczę­śli­wej.

Z tą wia­rą lżej im bę­dzie i żyć, i umie­rać.

Wisława Szymborska - Nobel za twórczość

Wisława Szymborska zasiliła szeregi polskich noblistów, zostając laureatką tej nagrody 3 października 1993 roku. Została nagrodzona za całokształt twórczości oraz "za poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości".

- W Wisławie Szymborskiej Szwedzka Akademia chce uhonorować przedstawicielkę niezwykłej czystości i siły poetyckiego spojrzenia. Poezji jako odpowiedzi na życie, sposobu na życie, pracy nad słowem jako myślą i wrażliwością. Wiersze Wisławy Szymborskiej to perfekcja słowa, wysoce wycyzelowane obrazy, myślowe allegro ma non troppo, jak nazywa się jeden z jej wierszy. Jednak ciemności, której nie ulegają one bezpośrednio, wyczuwa się w nich tak, jak ruch krwi pod skórą - laudacja wygłoszona przed wręczeniem Nagrody Nobla w Sztokholmie.

ZOBACZ TEŻ:

1. Papusza - film opowiada historię romskiej poetki
2. Tolkien - film biograficzny o genialnym pisarzu
3. Jan Paweł II - śmierć. Kontrowersje związane z odejściem papieża
4. Anna Jantar: Śmierć mogła ją ominąć? Tragiczny splot wydarzeń
5. Smętarz dla zwierzaków 2019 - film oparty na książce