Wniosek o urlop, kiedy i jak go złożyć? Banalnie proste!
Autor Jan Odyniec - 1 Sierpnia 2018
Wniosek o urlop większości z nas kojarzy się z latem i wypoczynkiem. Warto jednak wiedzieć, kiedy i w jakich sytuacjach przysługują nam dni wolne, po to, by móc je w pełni wykorzystać i nie marnować czasu na zastanawianie się nad przepisami Kodeksu pracy. W niniejszym artykule klarownie wyjaśniamy wszelkie aspekty prawne i faktyczne.
Wniosek o urlop, jak go napisać? Komu przysługuje?
Urlop jest przywilejem przysługującym każdej osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę. Jest to czas wolny od pracy przeznaczony dla pracownika. Zasady jego przyznawania reguluje Kodeks pracy. Nie można się go zrzec, natomiast pracodawca może go nie udzielić tylko w niewielu przypadkach. Istnieje kilka rodzajów urlopów i powinniśmy potrafić je rozróżnić. Podstawowe informacje, które powinien zawierać wniosek o urlop to:
- imię i nazwisko pracownika wraz z zajmowanym stanowiskiem
- data i miejsce wykonywania pracy
- dane firmy i opcjonalnie przełożonego
- prośba o udzielenie urlopu wraz z podanym rodzajem urlopu
- termin, w którym pracownik planuje skorzystać z urlopu
- liczbę dni roboczych, podczas których pracownik będzie przebywał na urlopie
- podpis pracownika
Wniosek o urlop macierzyński
Urlop macierzyński jest przeznaczony dla kobiet zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, które w okresie trwania zatrudnienia urodziły dziecko. Jego celem jest umożliwienie kobiecie odpoczynku po porodzie i właściwej opieki nad nowo narodzonym dzieckiem. Czas trwania takiego urlopu zależy od liczby dzieci, które pojawiły się na świecie podczas jednego porodu i wynosi:
- 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
- 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;
- 33 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;
- 35 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;
- 37 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
WAŻNE: Urlop tego rodzaju jest w pełni płatny przez ZUS i może zostać przekazany ojcu dziecka (tzw. urlop tacierzyński) po upłynięciu 14 tygodni, od momentu jego rozpoczęcia. Co istotne, przyszła matka może rozpocząć go jeszcze przed porodem, jednakże dopiero na 6 tygodni przed jego planowanym terminem, niewykorzystany przepada. Po upływie okresu trwania urlopu macierzyńskiego pracodawca ma obowiązek przywrócić pracownicę na stanowisko, które zajmowała przed ciążą. W przypadku gdy tak się nie stanie, pracownica ma prawo, do dochodzenia swoich praw przed sądem pracy.
Wniosek o urlop wychowawczy
Ma służyć opiece nad małym dzieckiem. Przysługuje pracownikowi, który posiada 6-miesięczny staż pracy. Jest bezpłatny. Można go wykorzystać do momentu ukończenia przez dziecko 6 lat. Jest to jeden z najdłuższych okresów urlopowych przewidzianych w polskim prawie i można go wykorzystać w maksymalnie 5 częściach. W czasie trwania tego urlopu pracownik nie może zostać zwolniony, wyłączając sytuację, w której zostanie wobec niego wszczęte postępowanie dyscyplinarne. Według prawa pracownik po powrocie z takiego urlopu, powinien zostać zatrudniony na tym samym, bądź równorzędnym stanowisku. Przedsiębiorca również ma prawo do urlopu wychowawczego. Warunkiem jego uzyskania, jest opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne przez okres 6 miesięcy przed momentem pójścia na urlop. W trakcie jego trwania składki są opłacane przez ZUS.
Wniosek o urlop ojcowski
Jak sama nazwa wskazuje, przysługuje ojcom, których dziecko nie ukończyło 24 miesiąca życia. Jest dość krótki, może trwać maksymalnie 14 dni kalendarzowych, w całości lub w dwóch transzach po 7 dni. Aby go uzyskać, należy złożyć odpowiedni wniosek urlopowy, w terminie 7 dni przed planowanym okresem nieobecności. Mogą z niego skorzystać również ojcowie *adopcyjni i nie wpływa na urlop wychowawczy. W obu przypadkach jest w 100% płatny przez ZUS. *Wtedy miesiące liczy się od momentu uprawomocnienia się postanowienia sądu, jednakże nie dłużej, jak do ukończenia przez dziecko 7 lat w obu przypadkach (lub 10 przy odroczeniu obowiązku szkolnego). Wymagane dokumenty:
- Skrócony odpis aktu urodzenia lub prawomocne postanowienie sądu;
- oświadczenie pracownika o możliwości skorzystania z urlopu (niewykorzystania go wcześniej).
Wniosek o urlop bezpłatny
Przysługuje każdemu pracownikowi i jest przerwą w wykonywaniu pracy na rzecz pracodawcy i nie ma określonego terminu. Pracodawca może, ale nie musi go udzielić. Pracodawca nie ma prawa do skierowania pracownika na urlop tego typu, w związku z czym, w tym przypadku inicjatywa powinna wyjść od pracownika. Podczas jego trwania pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia, a za skorzystanie z tej możliwości nie może zostać zwolniony. Jeśli urlop jest dłuższy niż 3 miesiące pracodawca lub pracownik mogą wystąpić o odwołanie z takiego urlopu. Można skorzystać z tego urlopu w celu świadczenia pracy na rzecz innego pracodawcy, wyłącznie za wiedzą i pisemną zgodą aktualnego pracodawcy.
Wniosek o urlop wypoczynkowy
Przysługuje każdemu pracownikowi. Jest wyliczany na podstawie stażu pracy i nauki danego pracownika, pracodawca ma obowiązek go udzielić, jednakże musi wyrazić na to zgodę. Wymiar urlopu wynosi: 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat; 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat. Do okresu zatrudnienia wlicza się również staż nauki, jednakże nie podlega on sumowaniu. Jest to urlop płatny i w przypadku jego niewykorzystania w czasie trwania umowy, pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia ekwiwalentu. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, co najmniej jedna część urlopu w roku kalendarzowym, powinna wynosić 14 dni ciągiem.
- Zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata;
- Średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat;
- Średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat;
- Średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata;
- Szkoły policealnej – 6 lat;
- Szkoły wyższej – 8 lat.
Wniosek o urlop rodzicielski
Może z niego skorzystać zarówno ojciec, jak i matka dziecka w całości lub częściach (maksymalnie 4, nie krótszych niż 8 tygodni), bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, który został wykorzystany w całości. Czas trwania wynosi od 32 dni (1 dziecko*) do 34 dni (dwoje i więcej dzieci*). Istnieje możliwość wydzielenia 16 dni urlopu do późniejszego wykorzystania, jednakże tylko w okresie do końca roku kalendarzowego, kiedy dziecko kończy 6 lat. *Urodzone podczas jednego porodu.
Wniosek o urlop okolicznościowy
Można z niego skorzystać w związku ze szczególnym wydarzeniem osobistym takim jak:
- Ślub dziecka, zgon rodzeństwa pracownika, teścia, teściowej, dziadka, babci, innej osoby pozostającej na jego utrzymaniu lub pod jego opieką (1 dzień);
- Ślub pracownika lub narodziny jego dziecka, zgon i pogrzeb współmałżonka, dziecka, matki, ojca, ojczyma lub macochy (2 dni).
Wniosek o urlop na żądanie
Każdy pracownik posiadający prawa urlopowe ma możliwość skorzystania z 4 dni urlopu dostępnego na żądanie, osobiście, telefonicznie i mailowo. Może to zrobić w dowolnym momencie, nawet w dniu, w którym zaszła taka potrzeba. WAŻNE: w tej sytuacji pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu, pod groźbą nawet 30 000 zł kary. Jest on płatny i realizowany w ramach urlopu wypoczynkowego.
Urlop dla pracodawcy?
Pracodawcy nie przysługuje urlop, ponieważ stanowi on w rozumieniu przepisów przywilej pracownika. Przedsiębiorca ma prawo do złożenia podania o zasiłek ZUS (w zależności od potrzeb macierzyński, tacierzyński, ojcowski, rodzicielski) w terminie 14 dni od daty porodu. Można wnioskować o całość lub o jego część. Do uzyskania takiego urlopu (w formie zasiłku) potrzeba załączyć zaświadczenie płatnika składek ZUS (Z-3b). W takiej sytuacji wynagrodzenie wypłacane przez ZUS jest równe 80% pensji.
Coroczny urlop dwudniowy związany z wychowywaniem dziecka
Wraz z posiadaniem co najmniej jednego dziecka, rodzicom w ciągu roku wspólnie przysługują 2 dni urlopu, które mogą wykorzystać w dowolnym momencie i zakresie. Decyduje się o tym przy pierwszym wniosku tego typu w ciągu roku, mając do wyboru dwa pełne dni, lub 16 godzin do dowolnego wykorzystania. ZOBACZ TAKŻE:Ekwiwalent za urlop 2018: ile wynosi, jak go obliczyć?6 dni urlopu więcej dla niepalącychUrlopy w długie weekendy? To ich KONIEC
Następny artykuł