Kto zasiadał przy Okrągłym Stole? Niektórzy dzisiaj nie chcą się do tego przyznać
Autor Jan Odyniec - 6 Lutego 2019
Kto zasiadał przy Okrągłym Stole? Dziś 30. rocznica inauguracji obrad, które rozpoczęły przemiany ustrojowe w PRL. Obrady Okrągłego Stołu były przełomowym wydarzeniem w polskiej historii, który zmienił całkowicie obraz naszego kraju. Kto uczestniczył w obradach? Jakie były postanowienia? Jakie były skutki Okrągłego Stołu?
Kto zasiadał przy Okrągłym Stole? Niektórzy się tego wstydzą
Kto zasiadał przy Okrągłym Stole? W 30. rocznicę rozpoczęcia obrad, do których zasiedli przedstawiciele władz i opozycji demokratycznej, wspominani są uczestnicy tych wydarzeń. Chociaż Okrągły Stół był przełomem w polskiej historii, jest także wydarzeniem wzbudzającym liczne kontrowersje. Z tego powodu są dziś osoby, które nie chcą przyznać się, że w tych obradach brali udział. Dlaczego wstydzą się oni swojego uczestnictwa?
Kto i kiedy zasiadał przy Okrągłym Stole? Okrągły stół uczestnicy
Obrady Okrągłego Stołu, wbrew pozorom, nie trwały jeden dzień i nie odbywały się w jednym miejscu. Rozpoczęły się 6 lutego 1989 roku i trwały do 5 kwietnia tegoż roku. Był to długotrwały proces, który w sumie trwał aż 3 miesiące. Rozmowy toczyły się w wielu zespołach i podzespołach, dyskutowano w różnych miejscach, a tradycyjna nazwa bierze się od stołu, przy którym obrazy rozpoczęto i zakończono. Okrągły Stół, przy którym toczyła się część dyskusji, do dziś dnia stoi w Pałacu Prezydenckim (wówczas Pałac Namiestnikowski). W obradach wszystkich grup, zespołów i podzespołów brało udział ponad 700 osób: uczestników, obserwatorów i ekspertów. Kto zasiadał przy Okrągłym Stole? Wprost nie sposób wymienić wszystkich przedstawicieli sił politycznych i społecznych, jednak można wspomnieć o kilku osobach szczególnie istotnych dla całego wydarzenia. W obradach uczestniczyli m.in. ówczesny przewodniczący "Solidarności" Lech Wałęsa, jego najbliżsi wówczas współpracownicy: Jarosław i Lech Kaczyński. Spośród najbardziej znanych nazwisk wymienić można także Czesława Kiszczaka, Aleksandra Kwaśniewskiego, Tadeusza Mazowieckiego, Leszka Millera i Jana Olszewskiego. Po stronie rządowej w sposób szczególny warto wymienić także: Alfreda Miodowicza czy Władysława Siłę-Nowickiego. Po stronie opozycji można wspomnieć na Władysława Frasyniuka, Zbigniewa Bujaka czy Adama Michnika. Jako obserwatorzy ze strony wspólnot religijnych przy Okrągłym Stole zasiedli późniejsi biskupi: ks. Bronisław Dembowski, ks. Alojzy Orszulik (Kościół katolicki) oraz bp Janusz Narzyński (Kościół Ewangelicko-Augsburski). To oczywiście tylko część uczestników i to jedynie z grupy tych, którzy brali udział w dwóch (otwierającym i zamykającym) posiedzeniach plenarnych. W ramach licznych zespołów, podzespołów i grup roboczych w obradach wzięło udział jeszcze wielu działaczy, obserwatorów i ekspertów.
Okrągły Stół postanowienia
W trakcie trwania wielogodzinnych, ciągnących się miesiącami obrad ustalono kilka najważniejszych punktów, które następnie zaczęto stopniowo wprowadzać w życie. Wbrew obiegowej opinii, podczas obrad nie zakładano jeszcze (a w każdym razie nikt tego głośno nie powiedział) upadku PRL i całkowitej zmiany ustroju. Ustalono likwidację Rady Państwa, zaś w jej miejsce wprowadzono urząd prezydenta (został nim wybrany Wojciech Jaruzelski). Postanowiono o utworzeniu 100-miejscowego Senatu oraz zarządzono pierwsze częściowo wolne wybory parlamentarne. Zwiększono rolę i uprawnienia Sejmu oraz zmieniono przepisy dotyczące stowarzyszeń (chodziło przede wszystkim o wolne związki zawodowe). Postanowiono także o powstaniu wolnych, opozycyjnych mediów oraz zwiększono kompetencje Trybunału Konstytucyjnego i Rzecznika Praw Obywatelskich. Przyjęto wreszcie także "Stanowisko w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych". Nie podjęto jednak w tej kwestii żadnych wiążących postanowień dotyczących reform gospodarczych w kraju.
Obrady Okrągłego Stołu skutki
Jak wspomniano wcześniej, pierwotnie wcale nie zakładano, że Okrągły Stół doprowadzi do likwidacji PRL. W konsekwencji jednak częściowo wolnych wyborów oraz zawiązania się po nich nieplanowanych przez kierownictwo PZPR koalicji udało się doprowadzić dość szybko najpierw do zmian w konstytucji PRL, później także do ponownych, już całkowicie wolnych wyborów do Sejmu oraz na prezydenta (którym został Lech Wałęsa). W następstwie Okrągłego Stołu zmieniono także nazwę państwa na Rzeczpospolita Polska (z dawnej Polska Rzeczpospolita Ludowa). W 1992 roku wprowadzono tzw. Małą Konstytucję, która znosiła część zapisów Konstytucji PRL z 1952 roku. Później, już w 1997 roku, uchwalono obowiązującą dzisiaj konstytucję. Zlikwidowano cenzurę i wprowadzono system demokratyczny z pluralizmem partyjnym.
Przebieg obrad Okrągłego Stołu
Obrady Okrągłego Stołu rozpoczęły się dokładnie 30 lat temu, 6 lutego 1989 roku w Pałacu Namiestnikowskim (dziś Pałac Prezydencki) w Warszawie. W tym samym miejscu obrady zostały zakończone 5 kwietna. Między tymi posiedzeniami plenarnymi rozmowy i prace odbywały się już w ramach zespołów i grup roboczych. Były trzy główne zespoły: ds. gospodarki i polityki społecznej, ds. reform politycznych i ds. pluralizmu związkowego. Odbyły one kolejno 13, 9 i 10 posiedzeń. W ramach różnego szczebla zespołów i grup odbyło się w sumie 97 posiedzeń. Istniało 10 podzespołów okrągłostołowych, które obradowały na temat różnych zagadnień, m.in. gospodarczych, mieszkaniowych, ekologicznych, oświatowych, prawnych, zdrowia czy wolnych mediów. Ponadto w ramach obrad toczyły się dyskusje także w kilku grupach roboczych, które zajmowały się m.in. samorządami, stowarzyszeniami, majątkiem i istnieniem związków zawodowych czy prawem pracy.
Kto był kim przy Okrągłym Stole?
Kto zasiadał przy Okrągłym Stole? kto był kim i jaką pełnił funkcję? W obradach i pracach brało udział naprawdę bardzo wielu ludzi. Pełnili oni różne funkcje w ramach tych obrad. W pracach udział brali liczni przedstawiciele rządu oraz partii rządzącej w PRL czyli PZPR. Po stronie opozycyjnej znalazło się wielu działaczy "Solidarności" oraz ekspertów wspierających "S" w dążeniach do demokratyzacji państwa. Część uczestników wymieniono powyżej. Ponadto, prócz samych działaczy, uczestników obrad, w całym wydarzeniu udział brało także wielu ekspertów zarówno po stronie rządowej, jak i opozycyjnej. Jednym z nich był na przykład zmarły w 2013 roku Krzysztof Kozłowski, filozof, dziennikarz "Tygodnika Powszechnego", minister spraw wewnętrznych w rządzie Tadeusza Mazowieckiego. Przy Okrągłym Stole oraz w zespołach i grupach pracowało także wielu obserwatorów. Nie angażowali się oni stricte w działania uczestników, jednak doradzali oraz komentowali wszystkie wydarzenia. Takimi osobami byli m.in. przedstawiciele Kościołów - katolickiego oraz protestanckiego. Okrągły Stół miał także aż dwóch rzeczników prasowych. W imieniu rządu występował Jerzy Urban, zaś w imieniu Opozycji Demokratycznej Janusz Onyszkiewicz.
Zwolennicy okrągłego stołu
Okrągły Stół wzbudza po dziś dzień wiele kontrowersji. Wiążą się one między innymi z tym, że podczas obrad strona opozycyjna zmuszona była pójść na wiele ustępstw i kompromisów. Doprowadziły one na przykład do tego, że przedstawiciele władz PRL nigdy tak naprawdę nie odpowiedzieli za swoje zbrodnie przeciw narodowi, a część uczestników obrad po stronie rządowej do dziś jest w polityce. Niektórzy z nich (jak Aleksander Kwaśniewski czy Leszek Miller) sprawowali później bardzo wysokie funkcje w państwie. Nie każdy, kto uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu, jest dumny ze swojego w nich udziału. Należy podkreślić, że rządząca dziś partia Prawo i Sprawiedliwość neguje bardzo wiele postanowień okrągłostołowych. Równocześnie na jej czele stoi jeden z ważniejszych uczestników wydarzeń z 1989 roku - Jarosław Kaczyński. Wówczas jednak był on sojusznikiem Lecha Wałęsy, dziś zaś toczą oni ze sobą polityczną wojnę. ZOBACZ TAKŻE NA PIKIO.PL:
- Ile zarabia prezydent Polski? Zarobki ma imponujące
- Światowy Dzień Walki z Rakiem. Tych polityków już pożegnaliśmy
- Światowy Dzień Walki z Rakiem. Politycy mówią o swojej chorobie