Jakie grzyby w Polsce są jadalne, a jakie niejadalne? Nie pomyl się, to grozi śmiercią
Grzyby jadalne i niejadalne w Polsce, jak je zbierać? W okresie letnim ludzi ciągnie do lasu przyjemny chłód w cieniach drzew, tylko co robić w lesie? Oczywiście zbierać grzyby, ale które? Czy są jakieś zasady, którymi możemy się kierować, żeby do koszyka trafiały tylko te jadalne dary lasu? Tak, jeżeli nie znamy się zbytnio na grzybach, mimo wszystko możemy cieszyć się ich walorami smakowymi. Pamiętajmy jednak, żeby zachować środki ostrożności.
Grzyby jadalne i niejadalne
Grzyby jadalne i trujące - jak je odróżnić? Ani się obejrzymy, a będziemy mieli wysyp grzybów w lasach. Choć to właśnie wczesna jesień jest przede wszystkim kojarzona z grzybobraniem, pierwsze zbiory zaczynają się już latem. Wystarczy porządny deszcz i zaraz po nim upalne słońce, żeby móc samemu przyrządzić jajecznicę z kurkami lub ususzyć, bądź zawekować pierwsze słoiczki z podgrzybkami, maślakami, koźlarzami czy przepysznymi zajączkami.
Grzyby niejadalne lub trujące mają pod kapeluszem tzw. blaszki. Choć są grzyby jadalne, które też je mają, jeśli nie potrafisz ich określić, lepiej nie zrywaj, niech skorzysta bardziej doświadczony grzybiarz, a Ty szukaj pod kapeluszami takiej miękkiej powłoki przypominającej sitko tzw. rurkowe. Zbieraj tylko te grzyby, które znasz.
Warto także pamiętać o tym, że grzybów nie wolno zbierać do plastikowych torebek, ponieważ w wyniku zetknięcia plastiku z grzybami mogą powstać szkodliwe dla nas toksyny. Należy zbierać grzyby już wykształcone, bo wtedy dużo łatwiej je określić, młode owocniki mogą być przyczyną tragicznej pomyłki. Grzyby trzeba przygotować jeszcze tego samego dnia, zaraz po powrocie z lasu. Gdy będziemy za długo z tym zwlekać, może dojść do rozwoju różnych pleśni, które jak wiadomo, są szkodliwe.
Grzyby jadalne w Polsce - blaszkowe, mało znane
Każdy początkujący grzybiarz wie, że trujące grzyby to te z blaszkami i tych zbierać nie wolno, ale nie zawsze tak jest. Niektóre grzyby jadalne również mają blaszki. Jednak na przykład kurka jest na tyle charakterystyczna, że nawet mało doświadczony grzybiarz poradzi sobie z jej rozpoznaniem, a trzeba przyznać - jest pyszna. Jakie jeszcze grzyby blaszkowe nadają się do spożycia?
- Kurka, czyli pieprznik jadalny - już wyżej wspomniana. Jest średniej wielkości grzybem z żółto-pomarańczowym kapeluszem. Mają lejkowaty kształt i żółty, jasny trzon. Starsze, wykształcone egzemplarze mają postrzępione brzegi kapelusza, u młodych, brzegi są podwinięte.
- Rydz, mleczaj - jego kapelusz ma 4-10 cm średnicy, pod kapeluszem jest wklęsły, bądź lejkowaty. Kolor ma pomarańczowy z ciemnymi brunatnymi smugami. Łatwo go rozpoznać po tym, że jak przetniemy trzon, zacznie z niego lecieć pomarańczowe mleczko.
- Gołąbek, czyli surojadka - obecnie są rzadko zbierane, gdyż łatwo pomylić go z silnie trującym muchomorem sromotnikowym. Choć pyszny, to grzyb tylko dla doświadczonych miłośników grzybobrania.
- Kania, czubajka - ma duży kapelusz o średnicy 10–25 cm z ciemnymi "łuskami" na jego powierzchni, osadzony jest na długim, wewnątrz pustym trzonie z luźnym ruchomym pierścieniem. To dosyć wysokie grzyby, ale zwróćmy uwagę na pierścień i nie zbierajmy młodych egzemplarzy, gdyż w pewnym stadium rozwoju również łatwo pomylić ją z muchomorem sromotnikowym.
- Opieńka miodowa – ma żółtawobrązowy, płaski kapelusz, pokryty niewielkimi nieco ciemniejszymi "łuskami". Trzon jest smukły w kolorze miodowym z białawym pierścieniem.
- Smardz jadalny – ma brązowy kapelusz w kształcie jajowatym, pokryty jest fałdkami i wgłębieniami. Trzon biały.
- Gąska, zielonka - jej kapelusz ma szerokość 5-10 cm i jest w kolorze żółtozielonym lub brązowooliwkowym. Trzonek jest wygięty i dość krótki. Miąższ biały, na brzegu żółtawy.
Nie wszystkie grzyby uważane za niejadalne w rzeczywistości takie są. Ważny jest też sposób przyrządzenia, np. wielokrotne przegotowanie. Jeśli jednak nie potrafimy odpowiednio przyrządzić danego grzyba - nie zbierajmy go! Jednym z takich przypadków jest olszówka, wokół której zdążyło już narosnąć wiele kontrowersji. Do ciekawych, rzadko zbieranych grzybów należy także purchawka - tak, jest jadalna, może jej mała popularność wynika z niezbyt zachęcającego wnętrza.
Są też takie, które wyglądają jakby były z kosmosu. Ich wygląd w ogóle nie przypomina borowika, czy maślaka. Mowa o smardzu stożkowatym oraz gwiazdoszu frędzelkowatym, co ciekawe są to grzyby jadalne, ale rzadko spotykane i zbierane.
Jakie są grzyby jadalne i trujące w Polsce? - zdjęcia i opisy
Popularne grzyby jadalne w Polsce:
1. Podgrzybek brunatny - występuje w lasach iglastych i liściastych i raczej w starych drzewostanach. Często spotykany w mchu, na polanach lub przy pniach drzew. Mylony z borowikiem, ale łatwo go poznać po tym, że warstwa pod kapeluszem po uszkodzeniu zamienia kolor na zielononiebieski. Nadaje się do marynowania i suszenia.
Źródło: Pixabay/_Alicja_
2. Borowik szlachetny - jeden ze smaczniejszych grzybów jadalnych, nazywany również prawdziwkiem. Rosną głównie w lasach iglastych, ewentualnie w borach bukowych i dębowych. Kolor kapelusza może być w różnych odcieniach brązu, od jasnego do ciemnego. Biały miąższ po przekrojeniu nie zmienia barwy.
Źródło: Wikimedia Commons: Adam “Dziadek59” Maślak
3. Maślak - wyróżniamy kilka podgatunków, zwyczajny, żółty, szary. Najpopularniejszy jest zwyczajny z brązowym kapeluszem i żółtawym "sitkiem" pod spodem. Cechą wspólną tych grzybów jest lepka substancja na kapeluszach.
Źródło: Wikimedia Commons/Aorg1961
4. Koźlarz - nazywany koźlakiem, jeden z najczęściej występujących w Polsce grzybów. Możemy go zbierać od czerwca do października. Górna powierzchnia kapelusza ma barwę brązową lub szarobrązową, ale występuje w różnych odcieniach w zależności od środowiska. Spód kapelusza jest w szarobiałym kolorze.
Źródło: Wikimedia Commons/Jerzy Opioła
5. Czubajka kania - wystepuje we wszystkich rodzajach lasów. Barwa kapelusza jest szarawa do szarobrązowej z nieco ciemniejszymi "łuskami" i czubkiem. Nadają się do smażenia, panierowania, a nawet przyrządzania na grillu.
Źródło: Wikipedia/Chrumps
Często spotykane w Polsce grzyby trujące:
1. Muchomor sromotnikowy - nazywany też zielonawym ze względu na kolor kapelusza, gdy jest młody, blaszki ma pokryte białą osłonką. Miąższ biały, niezmieniający barwy po uszkodzeniu. To najbardziej trujący grzyb w Polsce. Zawiera amatoksynę, która trwale uszkadza wątrobę i inne narządy wewnętrzne. Objawy występują po 8-12 godzinach.
Źródło: Pixabay/_Alicja_
2. Muchomor czerwony i plamisty - kapelusz ma koloru czerwonego, brązowożółtego lub brązowoszarego. Trzon muchomora jest biały. Miąższ jest biały, kruchy i przypomina zapachem surowe ziemniaki z nutą słodyczy. Występują od czerwca do października, głównie w lasach liściastych. Zawierają silne toksyny, objawy zatrucia to: nudności, wymioty, biegunka, halucynacje, a nawet drgawki.
Źródło: PxHere
3. Lejkówka jadowita - ma kolor od białego do cielistego. Jej blaszki są białe do szarobiałych i bardzo gęste. Posiada mięsiste plamy na kapeluszu.
Źródło: Wikipedia/Jerzy Opioła
4. Zasłonak brodaty - młody zasłonak ma fioletowy kapelusz, który po rozwinięciu zmienia kolor na ochrę, starsze egzemplarze mogą być nawet srebrzystobiałe. Trzon ma maczugowaty. Grzyb wytwarza bardzo nieprzyjemny zapach acetylenu.
Źródło: Wikipedia/Jerzy Opioła
5. Strzępiak ceglasty - na początku ma biały kapelusz, który z czasem ciemnieje do barwy ceglanej. Jego blaszki po uszkodzeniu czerwienieją, charakterystyczne są też promieniste pęknięcia kapelusza.
Źródło: Wikipedia/Andreas Kunze
ZOBACZ TAKŻE:
Google News